Douaneschuld bij overschrijding
De eerste twee conclusies1 van de AG vallen niet in het voordeel van het bedrijfsleven. Kort samengevat concludeert de AG dat het overschrijden van toegestane hoeveelheden of waarden binnen een douanevergunning inderdaad leidt tot het ontstaan van een douaneschuld. De Hoge Raad zelf moet nog arrest wijzen.
De Hoge Raad is overigens niet gebonden aan de conclusie van de AG. Het kan dus zijn dat de Hoge Raad alsnog concludeert dat het overschrijden van toegestane hoeveelheden of waarden binnen een douanevergunning tóch niet leidt tot het ontstaan van een douaneschuld.
Gevolgen overschrijding
Wat betekent dit voor bedrijven? Het niet naleven van de voorwaarden kan leiden tot flinke financiële gevolgen, zelfs als de overtreding een administratieve fout betreft. Hoewel er steeds meer roep is om de “menselijke maat” toe te passen, is de wetgeving hier voorlopig nog helder over: bij overschrijding volgt een douaneschuld.
Hoe kunnen bedrijven dit voorkomen?
- Zorg voor proactieve monitoring van vergunningen: stel iemand verantwoordelijk en richt een proces in.
- Vraag om een ruimere reikwijdte van de vergunningen, niet alleen in hoeveelheden en waarden, maar ook in GS-posten in plaats van GN-codes (waar mogelijk).
Een verhoging van de hoeveelheden en waarden in de vergunning leidt niet altijd tot een hoger referentiebedrag. Wanneer u een vergunning actieve veredeling of bijzondere bestemming hebt, heeft u een brief van de Douane hierover ontvangen.
De Douane zet steeds meer in op preventie (onder andere met deze brief), maar de echte oplossing ligt in een mogelijke aanpassing van de Europese douanewetgeving. In de tussentijd is het aan bedrijven om goed op de hoogte te zijn van de voorwaarden en de hoeveelheden en waarden in hun vergunningen zorgvuldig te monitoren.
Douaneschuld gaat teniet?
Voor bedrijven die al eerder een UTB hebben ontvangen vanwege een overschrijding in de vergunning actieve veredeling, biedt de meest recente conclusie van de AG over de overschrijdingsproblematiek enig perspectief2. In deze conclusie onderzoekt de AG de mogelijkheid dat een douaneschuld, die is ontstaan door het overschrijden van toegestane hoeveelheden of waarden in een vergunning, alsnog tenietgaat op grond van artikel 124 lid 1 letter k DWU.
Mede op basis van het arrest Combinova3, ziet de AG ruimte voor het tenietgaan van de douaneschuld, wanneer door een belanghebbende is aangetoond dat de goederen – na veredeling – de Unie weer hebben verlaten.
De AG is echter nog niet geheel zeker of in die situatie de gelegenheid bestaat om een beroep te doen op artikel 124 lid 1 letter k DWU. De AG heeft daarom voorgesteld om prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie.
Zoals gezegd, de Hoge Raad is niet gebonden aan de conclusie van de AG. Het kan dus zijn dat de Hoge Raad de conclusie van de AG niet opvolgt. Ook voor deze procedure is het voor nu afwachten op een arrest van de Hoge Raad.
Wilt u meer weten over de overschrijdingsproblematiek? Neem dan gerust contact op met een van onze adviseurs.
1 ECLI:NL:PHR:2024:794 en ECLI:NL:PHR:2024:919
2 ECLI:NL:PHR:2024:1287.
3 ECLI:EU:C:2020:802.