Inleiding
De laatste – derde – groep goederen waarvoor maatregelen op het gebied van exportcontrole gelden, zijn de militaire goederen. Militaire goederen, gedefinieerd als producten en technologieën die speciaal zijn ontworpen voor militaire toepassingen, zijn onderworpen aan strikte controles. Dit moet voorkomen dat militaire goederen in verkeerde handen vallen of worden gebruikt voor illegale doeleinden. De handel in deze goederen vereist dan ook een hoge mate van verantwoordelijkheid en zorgvuldige naleving van zowel nationale als internationale wetgeving.Wat zijn militaire goederen?
Militaire goederen zijn artikelen die specifiek zijn ontworpen of aangepast voor militaire doeleinden. Ze omvatten een breed scala aan producten, van wapens en munitie tot geavanceerde technologieën die door gewapende strijdkrachten worden gebruikt. De goederen in kwestie staan vermeld op de Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen. De controle op de uitvoer en overdracht van de goederen op deze lijst is geïmplementeerd in het Besluit strategische goederen en de Uitvoeringsregeling strategische goederen 2012.
De lijst militaire goederen is onder te verdelen in de volgende categorieën:
1. Wapens en munitie
2. Voertuigen en transportmiddelen
3. Elektronische apparatuur
4. Chemische en biologische materialen
5. Cyberwapens en software
Belang van exportcontrole
De controle op de export van militaire goederen is van essentieel belang voor het handhaven van internationale vrede en veiligheid. Het doel van deze controles is om te voorkomen dat militaire technologie en uitrusting worden verspreid naar ongewenste ontvangers, zoals landen onder embargo, terroristische groepen of andere niet-statelijke actoren. Internationale verdragen zoals het Wassenaar Arrangement en het Arms Trade Treaty (ATT) spelen een belangrijke rol in het reguleren van deze handel. In aanvulling op de Europese wetgeving, bevat de nationale wetgeving van lidstaten vaak aanvullende verplichtingen voor de inkomende en uitgaande stroom van militaire goederen.
Uitzonderingen en ontheffingen
Hoewel de uit- of doorvoer of overdracht voor de meeste militaire goederen vergunning plichtig is, zijn er enkele uitzonderingen en ontheffingen mogelijk. Zo geldt bijvoorbeeld de bondgenotenuitzondering waarbij de doorvoer zonder overlading naar Australië, Japan, Nieuw-Zeeland en Zwitserland zonder vergunning mogelijk is. Ook geldt een specifieke vrijstelling voor NAVO-krijgsmachten. Tevens geldt er bij overdracht naar België of Luxemburg in sommige gevallen en uitzondering op de vergunningsplicht.
Controle en toezicht achteraf
De Centrale Dienst voor in- en uitvoer (CDIU), Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) en Team precursoren, oorsprong, strategische goederen, sanctiewetgeving (POSS) voeren achteraf controles uit om te borgen dat de voorwaarden van de wetgeving en vergunningen worden nageleefd. Bedrijfsbezoeken en administratieve controles zijn gebruikelijk om de naleving te waarborgen. Deze controles kunnen jaren nadat de goederen zijn uitgevoerd nog plaatsvinden.
Meer informatie?
Heeft u vragen of advies nodig over de handel in militaire of andere risicovolle goederen? Neem dan contact met ons op. Onze experts staan voor u klaar om u te ondersteunen bij elke stap van het proces en om te zorgen dat u goed voorbereid bent.