Als u gebruik wilt maken van de regeling actieve veredeling, bijzondere bestemming, tijdelijke invoer, passieve veredeling en douane-entrepot, heeft u een douanevergunning nodig. In de aanvraag van een douanevergunning had u de betreffende goederen met de bijbehorende waarde en hoeveelheid per maand aan. Elke maand bleef u binnen de opgegeven waarde en hoeveelheid van de vergunning. Toch ontving u van de Douane een navorderingsaanslag, omdat u de waarde en hoeveelheid van de vergunning heeft overschreden. De waarde en hoeveelheid hadden namelijk niet betrekking op een maand, maar op de gehele vergunningsduur van drie jaar! Is dit een terechte constatering van de Douane?
Aanvraag vergunning – op papier
Voordat u gebruik kan maken van een douaneregeling, zult u een vergunning moeten aanvragen bij de Douane. Dit deed u eerder aan de hand van het aanvraagformulier op papier.
Bij de aanvraag gaf u onder andere aan welke goederen u wilde gaan plaatsen onder de douaneregeling. Dit deed u aan de hand van de GN-code en omschrijving. Alleen de goederen die zijn afgegeven in de vergunning – aangegeven met de GN-code of GS-post – mocht u plaatsen onder de douaneregeling.
De waarde en de hoeveelheid van de goederen die u wilde plaatsen onder de douaneregeling, gaf u ook aan bij de aanvraag. In de toelichting bij de aanvraagformulieren van bijvoorbeeld actieve veredeling en bijzondere bestemming stond eerder bij de onder de douaneregeling te plaatsen goederen het volgende:
“Vermeld de geraamde hoeveelheid en waarde onder de douaneregeling te plaatsen goederen”
Uit deze formulering blijkt dat de opgave van de waarde en hoeveelheid een schatting mocht zijn. Echter staat in de huidige papieren aanvraagformulieren:
“Let op! De gegevens die u invult bij ‘waarde’ en ‘hoeveelheid’, zijn het maximum voor de goederen die u onder deze vergunning plaatst”
In plaats van dat de waarde en hoeveelheid mag worden geschat, zult u gerichter de waarde en hoeveelheid moeten gaan aangeven bij de aanvraag van de vergunning.
Aanvraag vergunning – via EU Trader Portal
Inmiddels moet een vergunningaanvraag via het EU Trader Portal worden ingediend. In het EU Trader Portal geeft u tevens de maximale waarde en maximale hoeveelheid aan.
Als u te maken heeft met goederen waarvan de GN-code regelmatig wijzigt, kunt u afspraken maken met de Douane om de GS-post van de goederen aan te geven in plaats van de GN-code. De GS-post wijzigt namelijk minder snel dan de GN-code. Ook kunt u ook meerdere GN-codes opgeven bij de aanvraag. Zo verkleint u de kans dat u door een wijziging van de Gecombineerde Nomenclatuur uw goederen niet meer kan plaatsen onder de douaneregeling.
De benadering van de Nederlandse Douane
Als u de waarde of hoeveelheid van de vergunning overschrijdt, mag u geen goederen meer plaatsen onder de douaneregeling. Doet u dit wel, dan is dat een niet-nakoming van een verplichting die voortvloeit uit het hebben van een vergunning. Dit leidt tot het ontstaan van een douaneschuld. Het overschrijden van de toegestane hoeveelheid of waarde wordt door de Douane niet gezien als een verzuim zonder werkelijke gevolgen.
De Douane geeft veel vergunningen af. De vergunningen werden echter niet allemaal op dezelfde manier afgegeven. Zo gaf de Douane vergunningen af met vermelding dat de afgegeven waarde en hoeveelheid per jaar gold, per vergunningsduur en zelfs zonder vermelding van een periode.
Als de Douane niet had vermeld voor welke periode de afgegeven hoeveelheid en waarde gold, dan nam de Douane de stelling in dat de afgegeven waarde en hoeveelheid per vergunningsduur waren. De Douane nam deze stelling in, ondanks dat u in de aanvraag had aangegeven dat de opgegeven waarde en hoeveelheid per jaar of per maand waren.
Uitspraken Rechtbank Haarlem
Begin 2021 heeft de Rechtbank vijf uitspraken gedaan over deze kwestie. In één van de vijf zaken (ECLI:NL:RBNHO:2021:2904) heeft de Rechtbank geoordeeld dat de vergunninghouder ervan uit mocht gaan dat de hoeveelheid in de vergunning bijzondere bestemming betrekking had op één kalenderjaar in plaats van op de gehele looptijd van de vergunning. De Rechtbank oordeelde dan ook dat de uitnodiging tot betaling (“UTB”) onterecht door de Douane was opgelegd.
De casus is in deze zaak als volgt. Belanghebbende heeft een aanvraag ingediend voor een vergunning bijzondere bestemming. Bij de aanvraag heeft Belanghebbende de hoeveelheid per kalenderjaar opgegeven. Volgens de Douane had de vermelde hoeveelheid in de vergunning betrekking op de gehele looptijd van de vergunning, namelijk drie jaar. Volgens de Douane heeft Belanghebbende de hoeveelheid overschreden. De Douane legt vervolgens een UTB op.
De Douane heeft naar aanleiding van een controle een controlerapport opgesteld. In dit rapport is onder andere expliciet vermeld dat de aangevraagde hoeveelheid betrekking heeft op één kalenderjaar. De Rechtbank oordeelt daarom dat de vergunning in redelijkheid niet anders kan worden begrepen dan dat Belanghebbende gedurende de looptijd van de vergunning per kalenderjaar de aangevraagde hoeveelheid mocht plaatsen onder bijzondere bestemming. De Rechtbank heeft de UTB vernietigd.
Overigens heeft de Rechtbank in de andere vier zaken geoordeeld dat Belanghebbenden goederen onder de regeling bijzondere bestemming hadden geplaatst, maar zij hiervoor geen vergunning bijzondere bestemming hadden. Hierdoor is volgens de Rechtbank een douaneschuld ontstaan en heeft de Douane terecht UTB’s opgelegd. Belanghebbenden hebben tegen de uitspraak hoger beroep ingesteld (ECLI:NL:RBNHO:2021:2900, ECLI:NL:RBNHO:2021:2901, ECLI:NL:RBNHO:2021:2902 en ECLI:NL:RBNHO:2021:2903).
Uitspraak Gerechtshof Amsterdam
In 2020 heeft het Gerechtshof Amsterdam in een andere zaak ook een uitspraak (ECLI:NL:GHAMS:2020:980) gedaan over deze kwestie. Deze zaak ging over een vergunning behandeling onder douanetoezicht (“BOD”). BOD kennen we niet meer onder het DWU. BOD valt onder het DWU onder de vergunning actieve veredeling. De uitspraak is hierdoor wel relevant voor de situaties die gelden onder het DWU.
In deze zaak had Belanghebbende bij de aanvraag van de vergunning een ruwe schatting van de waarden en hoeveelheden per maand opgegeven. De Douane heeft vervolgens de vergunning afgegeven voor die hoeveelheid , zonder vermelding dat dit per maand is. De vergunning is afgegeven voor drie jaar.
Later ontvangt Belanghebbende een UTB, omdat volgens de Douane meer onder de regeling is geplaatst dan was opgenomen in de vergunning. Volgens de Douane was namelijk de afgegeven hoeveelheid per vergunningsduur van drie jaar. Volgens Belanghebbende was de afgegeven hoeveelheid per maand.
Het Gerechtshof heeft in deze zaak geoordeeld dat de waarde en hoeveelheid voor de gehele looptijd van de vergunning van toepassing is. Ondanks dat Belanghebbende de hoeveelheid per maand heeft aangegeven, had Belanghebbende moeten weten dat de hoeveelheid per vergunningsduur was. Tot dit oordeel komt het Gerechtshof, omdat in de vergunning niet “per maand” stond opgenomen. Dat Belanghebbende in de vergunning vermelde hoeveelheid heeft opgevat als een hoeveelheid per maand, moet voor haar risico blijven.
Over deze problematiek lopen diverse beroepsprocedures. Customs Knowledge voert hierover diverse procedures. Het laatste woord is hierover nog niet gezegd.
Oplossingen
Wat kunt u doen om de kans op een UTB te verkleinen? Ten eerste kunt u uw vergunningen controleren. Is de vergunning afgegeven voor de hoeveelheid en de waarde zoals u ook heeft aangevraagd? Indien dit niet het geval is, kunt u bezwaar indienen of een wijziging van de vergunning aanvragen.
Ten tweede kunt u een ruimere hoeveelheid aangeven bij de aanvraag. Indien u de AEO-status heeft en de zekerheid wordt verlaagd naar EUR 0, dan kan dit een oplossing zijn. Let op: indien de zekerheid niet wordt verlaagd naar EUR 0, zult u een overweging moeten maken of het verhogen van de hoeveelheid haalbaar is, omdat hierdoor ook het bedrag aan te stellen zekerheid hoger wordt. Het voordeel van het aangeven van een grotere hoeveelheid is dat u de kans verkleint dat u de hoeveelheid overschrijdt.
Wellicht is de belangrijkste oplossing het uitvoeren van interne controles! Periodiek monitoren of u binnen de afgegeven hoeveelheid en waarde blijft, is hier een onderdeel van. Zo kunt u tijdig constateren of u een nieuwe vergunning nodig heeft of een wijziging moet aanvragen. Ook kunt u een audit door externe partijen laten uitvoeren. Wij voeren deze audit graag voor u uit.
Heeft u de volledige hoeveelheid van de vergunning benut en u heeft niet op tijd een nieuwe vergunning? Dan kunt u in bepaalde gevallen toch goederen plaatsen onder een douaneregeling. Dit is bijvoorbeeld mogelijk bij actieve veredeling. U zult per douaneaangifte een eenmalige vergunning actieve veredeling op aangifte moeten aanvragen. Deze mogelijkheid is voor landbouwgoederen zoals opgenomen in bijlage 71-02 van de Gedelegeerde Verordening DWU uitgesloten.
Conclusie en meer informatie
De Douane acteert strenger op de overschrijding van de hoeveelheid en waarde van de vergunning. Voor nieuwe aanvragen van vergunningen kunt u wellicht beter een hoeveelheid en waarde opnemen die u verwacht niet te overschrijden.
Door de vergunning te controleren en interne controles uit te voeren, kunt u de kans op een UTB verlagen.
Wenst u meer informatie over de aanvraag van een douanevergunning, een externe audit, bezwaar of beroep tegen een UTB? Neem dan contact op met Samantha Zwart.